ISO 9001:2015 RİSK TEMELLİ DÜŞÜNME NEDİR?

Kalite yönetim sistemi, hedeflere ulaşmak için sürdürülen planlı ve programlı bir yönetim anlayışıdır. Faaliyetlerini verimli bir şekilde sürdürmek isteyen her organizasyon, toplam kalite yönetimi kapsamında belirlenen standartlara uyum sağlamalıdır.

iso 9001 risk temelli düşünme

Çünkü toplam kalite yönetimi ve kalite yönetim sistemleri işletmelerin sürekli gelişim sağlamaları için rehber niteliğinde olan ilkeler bütünüdür.

Organizasyonların yönetim anlayışında üzerinde durulması gereken en önemli hususlardan biri risk ve risk faktörleridir. Çünkü yönetim sistemlerinde sürecin hızlanması ve hedeflenen başarıya ulaşılması için risk konuları üzerine ayrıntılı düşünmek gerekir. Bu bağlamda genel standart kriterleri de risk faktörlerine her zaman dikkat çekmektedir.

Uluslararası standart ilkelerine göre kalite yönetim sistemleri, risk temelli düşünce anlayışından hiçbir zaman uzak olmamıştır. Farklı ifade ve uygulamalar ile yer alsa da geçmişteki standardizasyon ilkelerinde de risk temelli düşünce felsefesini görebiliriz.

Risk Temelli Düşünme Nedir?

Risk temelli düşünme anlayışını genel olarak şu şekilde ifade edebiliriz: Olabilecek tüm ihtimaller üzerinde durmak…

risk temelli düşünme

Organizasyonlar, faaliyetlerini belli bir plana göre gerçekleştirmelidir. Uygulama planları yapıldıktan sonra program dahilinde faaliyet göstermek en önemli şarttır. Ancak işler bazen planlandığı gibi gitmeyebilir ve her organizasyon olumsuz bir durumla karşılaştığında ne yapması gerektiğini önceden bilmesi gerekmektedir.

İşte faaliyet ve uygulamalar öncesinde yapılan hazırlık, risk temelli düşünme anlayışının ana zeminini oluşturur.

Risk temelli düşünme sistemini odak noktasına olan bir organizasyon, risk ve fırsat odaklı planlamalar yapar.

Risk temelli düşünce uluslararası standardizasyon kuralları için temel bir ilke olduğu için kurum ve şirketler risk ve fırsatları önceden belirlemelidir. Aksi halde genel standart kurallarına aykırı hareket etmiş olur.

Risk temelli düşünme sistemine uygun bir şekilde faaliyet gösteren kurum ve şirketler, sektörde her zaman daha başarılı olmaya adaydır. Bu düşünce felsefesini odağına alan bir organizasyon;

  • Etkinlik ve verimliliğini arttırır.
  • Risk ve fırsatlarını belirleyerek olumsuz durumları minimum seviyeye getirir.
  • Müşterilerini memnun edecek adımlar atar.
  • Ürün ve hizmet problemlerini ortadan kaldırır.
  • İsrafı azaltarak verimliliği yükseltir.
  • Tehditlere karşı önceden hazırlıklı hale gelir.
  • Kalite yönetim sistemini etkinliğini arttırarak hedeflerine daha kolay ulaşır.

ISO 9001:2008’e Göre Risk Temelli Düşünme

Risk yönetimi ve risk temelli düşünce, ISO standartları için önemli bir husustur. Standardizasyon ilkelerindeki temel amaç verimliliği arttırmaktır. Bu amacı ISO kurallarının ilk kez ortaya çıktığı andan itibaren görebiliyoruz.

iso 9001 2008e göre risk temelli düşünme

Söz konusu olan verimlilik sağlamak ve organizasyon hedeflerinde başarıya ulaşmak ise risk ve risk faktörlerinden mutlaka bahsedilmesi gerekir.

ISO 9001:2008 ve ISO 9001:2015 revizyonlarındaki risk temelli düşünme sistemlerinde önemli sayılabilecek farklılıklar görülmektedir. Bu farkı tespit etmek için öncelikle ISO 9001:2008’de risk ve risk faktörlerine nasıl bakıldığını inceleyelim:

  • Risk unsuru taşıyan potansiyel tehditleri önlemek
  • Uygunsuzluk ve problemleri analiz etmek

ISO 9001:2008’de risk odaklı bir yaklaşımın ele alındığını görüyoruz. Ancak yapılan tetkik ve incelemelere göre risk yönetimi konusunda daha iyi bir anlayışa yer verilebileceği ortaya çıktı.

Çünkü ISO 9001:2008’deki riske olan bakış açısı, sorunları önlemek için önemli çözüm önerileri getiriyordu ancak problem ve tehditlerin oluşmasını tam olarak önleyemiyordu. ISO 9001:2008’e göre problem ortaya çıktıktan sonra müdahale edilmeliydi.

Dolayısıyla problem ortaya çıktıktan sonra önlem almak yerine problemin ortaya çıkmasını önlemek maksadıyla ISO 9001 standartlarında yeni bir revizyon yapıldı ve ISO 9001:2008’deki risk yönetimi, yerini ISO 9001:2015’teki risk yönetimine bıraktı.

ISO 9001:2015’e Göre Risk Temelli Düşünme

ISO 9001:2015’teki risk yönetimi üzerinde daha çok duruldu ve risk faktörü konusu bir standart maddesi haline geldi.

iso 9001 2015e göre risk temelli düşünme

Bir önceki ISO revizyonunda (2008) risk konusu önleyici bir konumdaydı: faaliyet hazırlık aşamasında potansiyel tehditlere karşı risk ile ilgili herhangi bir aksiyon alma zorunluluğu yoktu. Ancak ISO 9001:2015 ile birlikte riske olan bakış açısı değişti: ISO standartlarında yapılan değişiklik ile organizasyonlar hazırlık aşamasında risk ile ilgili faaliyetlerini planlamaları gerekiyor.

Kalite hedefi oluşturan her organizasyon, hazırlık aşamasında “Risk ve Fırsat Belirleme Faaliyetleri” maddesinden de sorumlu olacak. Bir önceki ISO standardında önleyici ve düzeltici bir risk yaklaşımı benimseniyordu ancak ISO 9001 2015 revizyonu ile birlikte bu anlayış değişti. Artık her organizasyonun,

  • Risk belirleme seçeneklerini
  • Risk kaynağının tespiti
  • Risk unsurlarının yok edilmesi

gibi konularda önceden hazırlık yapması gerekmektedir. Organizasyonlara daha çok fayda sağlaması için Risk ve Risk Belirleme Faaliyetleri hususunun bir standart maddesi haline getirildiğini söyleyebiliriz. Her organizasyon ISO 9001:2015’teki risk yönetimi anlayışının değişmesiyle tehdit unsurlarını oluşmadan önce daha kolay bir şekilde tespit edebilir hale gelmiştir.

Risk Temelli Düşünme Ne İşe Yarar, Faydaları Nelerdir?

Risk yönetimi, iş faaliyetlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için temel gereksinimlerden biridir. Her organizasyon iş süreçlerinde oluşabilecek risk unsurlarını titizlikle değerlendirmeli ve bu konuda çözüm önerileri geliştirmelidir.

ISO 9001 standartları, risk ve risk faktörleri üzerinde önemle duran ilkelerden oluşmaktadır. Ancak son yapılan değişiklik ile risk yönetimi planlama aşamasında önemli bir madde haline getirilmiştir.

Bu nedenle ISO 9001:2015 revizyonu ile birlikte organizasyonların risk konusu üzerinde ciddi çalışmalar yapma gerekliliği doğmuştur.

Peki, risk temelli düşünme anlayışı organizasyonlara ne gibi faydalar sağlar? Risk temelli düşünme anlayışını benimseyen bir organizasyon için aşağıdaki ifadeleri kullanabiliriz:

  • Fırsat ve tehditleri daha iyi bir şekilde belirler.
  • Planlama aşamasında potansiyel riskleri tespit eder ve ciddi bir sorun haline gelmeden riski engeller.
  • Risk belirleme seçenekleri ile risk kaynağını yok eder.
  • Müşteri memnuniyetsizliğini ortadan kaldıracak adımları atar.
  • Rekabet gücünü arttırır ve iş organizasyonlarını daha verimli bir hale getirir.
  • Kayıpları minimuma indirir ve maliyeti düşürür.
  • Karar verme ve planlama ilgili daha cesur ve doğru adımlar atar.

ISO 9001:2015 Risk Temelli Düşünme Nedir? konu başlığı ile ilgili şu video kaynağına göz atabilirsiniz:

Bu konu hakkında düşüncelerinizi paylaşın

© 2015-2024 SNG Kalite. Tüm hakları saklıdır.